اگر فکری برای نجات دریای خزر نشود روزهای تلخی در انتظارش خواهد بود! / راهکارهای نجات چیست؟
تاریخ انتشار: ۳ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۴۴۳۰۳
استاد دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به مسئله انکارنشدنی "تغییر اقلیم" در کاهش تراز آب دریای خزر گفت: اگر فکری اساسی برای نجات "دریای خزر" نشود، بنده روزهای تلخ و تاریکی را در حوزه اکولوژی و تنوع زیستی خزر می‌بینم. - اخبار اجتماعی -
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، دریای خزر که با نام‌های دریای مازندران یا دریای کاسپین نیز مشهور است، دریاچه‌ای است که از جنوب به ایران، از شمال به روسیه، از غرب به جمهوری آذربایجان و روسیه و از شرق به ترکمنستان و قزاقستان راه دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دریای خزر در گذشته بخشی از دریای تتیس بود که اقیانوس آرام را به اقیانوس اطلس متصل می‌کرد اما در نهایت با حرکت ورقه‌های زمین، بین خشکی‌ها محصور شد. این دریاچه با مساحت 43 هزار و 800 کیلومتر مربع بزرگ‌ترین دریاچه آب شور جهان است.
اختصاصی/ مستندات کاهش تراز آب دریای خزر؛ رسیدن تراز آب به پایین‌ترین میزان در 30 سال اخیر+ تصاویر ماهوارهایکمعمقترین ناحیه این دریاچه با عمق 25 متر در منطقه شمالی است و عمیق‌ترین مناطق در قسمت مرکزی و جنوبی واقع شده که در بعضی از مناطق جنوبی 900 الی 1000 متر عمق دارد.
دریای خزر در سالهای اخیر توسط عواملی مختلفی از جمله آلودگی‌های نفتی، ورود فاضلاب، آلودگی‌های پلاستیکی و... تهدید میشود اما در میان همه تهدیدات «کاهش تراز آب» دریای خزر در حال حاضر اصلی‌ترین تهدید این دریا محسوب میشود.
سال 2020 میلادی، مقاله‌ای با عنوان «طرف دیگر سطح تراز آب دریاها» در نشریه نیچر آلمان چاپ شد که نتایج پژوهش‌های آن نشان می‌دهد، بر اساس سناریوهای مختلف، سطح آب دریای خزر تا پایان قرن حاضر 9 تا 18 متر پایین خواهد آمد! این پژوهش می‌گوید که دریای خزر با «فاجعه» روبه‌رو است.
بر اساس این گزارش، طی سه دهه گذشته سطح دریای خزر مقداری افت کرده اما تبخیر زیاد آب، یخ نبستن دریای خزر طی زمستان در مناطق شمالی و عدم تعادل در میزان آب‌های ورودی باعث خواهد شد که تا پایان قرن حداقل 9 متر از سطح آب دریا کاهش یابد و این رقم حتی می‌تواند به 18 متر برسد.
گزارش یاد شده چنین سناریویی را تهدید زیست‌محیطی نامیده و می‌گوید سطح دریای خزر به صورت فزاینده‌ای پایین‌تر می‌آید و شتاب کاهش آب در حال افزایش است، با توجه به اینکه آب‌های بخش روسیه و ترکمنستان خزر، کم عمق است، با افت 9 متری آب حدود 24 درصد از مساحت سطح خزر کوچک خواهد شد و اگر 18 متر آب افت کند، 34 درصد از سطح این دریاچه خشک خواهد شد!
در رابطه با تبعات کاهش تراز آب دریای خزر، عوامل ایجاد و راهکارهای عملی برای تبعات منفی کاهش تراز آب گفت‌وگویی را با دکتر اصغر عبدلی؛ عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی داشتیم که در ادامه مشروح این گفت‌وگو تقدیم مخاطبان ارجمند تسنیم شده است.
تسنیم: امروز موضوع کاهش تراز آب خزر بیشتر از گذشته داغ شده و کارشناسان و مسئولانی از هر 5 کشور حاشیه خزر درخصوص علت این اتفاق اظهارنظر کرده‌اند؛ درحالی که برخی عوامل طبیعی چون تغییر اقلیم را دلیل اصلی کاهش تراز آب می‌دانند، برخی معتقدند که فعالیت‌های انسانی که در هر 5 کشور حاشیه خزر انجام میشود، به ویژه فعالیت‌های روسیه در حوضه آبریز ولگا این اتفاق را رقم زده است؛ به نظر شما دلیل اصلی کاهش تراز آب دریای خزر چیست؟
باید بپذیریم که سطح آب دریای خزر به شدت پایین رفته و به طور میانگین سالانه 6 تا 7 سانتی‌متر پایین می‌رود. روند کاهشی تراز خزر اتفاق افتاده و سرعت این روند زیاد است. پیش‌تر نیز روند نوسانات سطح دریای خزر وجود داشته است و هیچ موقع دلیل مشخصی برای آن ارائه نشده بود و بعضاً مسائل مربوط به زمین‌شناسی را مطرح کرده بودند.
برای اینکه دلیل پایین رفتن تراز آب خزر را کشف کنیم باید همه‌جانبه به تمام اتفاقاتی که درحال رخ دادن است، نگاه کنیم. اینکه بگوییم فقط تغییر اقلیم و یا فقط سدسازی‌ها مقصر هستند، درست نیست و نگاه ما باید جامع‌نگر باشد.
نتایج تحقیقات علمی نشان می‌دهد که بارندگی در حوضه آبریز خزر کاهش قابل توجهی داشته است. دما بالا رفته و تبخیر نیز زیاد شده و در نتیجه بیلان آب ورودی به دریای خزر جوابگوی این میزان تبخیر نیست و نتیجتاً، سطح آب پایین و پایین‌تر می‌رود!
تمام کشورهایی که در حاشیه دریای خزر هستند از آب شیرینی که وارد دریا میشود، استفاده می‌کنند. ما اطلاعات کشور خودمان را داریم اما اطلاعات اینکه در حوضه ولگا که بیش از 80 درصد آب خزر را تعیین می‌کند و دبی آن بیش از 8 هزار مترمکعب بر ثانیه است چه اتفاقی در حال رخ دادن است، در دسترس ما نیست.
سدهایی روی رودخانه ولگا ساخته شده اما باید ببینم که هدف از ساخت این سدها چیست و تا زمانی که این اطلاعات را نداشته باشیم، نمی‌توانیم بفهمیم که چه مقدار آب از دسترس دریای خزر در این حوضه خارج میشود.
کاهش ورودی آب از ولگا بیشترین تأثیر را بر "کاهش تراز آب دریای خزر" دارداینکه ما بگوییم سطح آب دریای خزر پایین آمده است و بخواهیم بین 5 کشور حاشیه دریا تقسیم کار کنیم، نیاز به اطلاعات دقیق از هر 5 کشور و به ویژه اتفاقاتی است که در حوضه ولگا اتفاق می‌افتد، دارد.
در حوضه قزاقستان رودخانه اورال را داریم که حجم بالایی از آب را وارد دریای خزر می‌کند و باید میزان ورودی این رودخانه به دریای خزر مشخص شود.
در کشور آذربایجان رودخانه ارس را داریم که آذربایجان و ایران از این رود بهره‌برداری می‌کنند و سدسازی‌های ترکیه بر روی آن بهره‌برداری حداکثری از این رودخانه را سبب شده است. ترکیه می‌گوید که هدفش مسائل برق‌آبی است اما قطعاً استفاده کشاورزی نیز صورت می‌گیرد.
ترکمنستان آب زیادی را وارد دریا نمی‌کند؛ در این کشور رودخانه اترک را داریم که از ایران سرچشمه می‌گیرد و در ادامه به ترکمنستان می‌رود. مقدار زیادی از آب این رود اترک در کشاورزی مصرف شده و به زحمت میشود حقابه تالابهای استان گلستان را از این رود تأمین کرد.
در ایران نیز رودخانه‌های زیادی داریم که البته آبی که نسبت به ولگا به دریای خزر وارد می‌کنند، بسیار ناچیز است اما بی‌تأثیر هم نیستند. ما بیش از 80 درصد آب این رودخانه‌ها را در کشاورزی و آبزی‌پروری استفاده می‌کنیم.
موضوع تأثیرگذار در بحث تراز خزر، موضوع انکارنشدنی تغییر اقلیم است که در همه جای دنیا از جمله کشور خودمان مشکل‌ساز شده است. مقالات مختلفی نیز وجود دارند که این موضوع را تأیید می‌کنند. روزهای آفتابی ناحیه خزر ناشی از تغییر اقلیم هر روز بیشتر میشود و رکوردهای جدیدی از گرما در کل دنیا و این حوضه آبریز ثبت میشود. متأسفانه این تغییرات اقلیمی نیز روز به روز درحال بدتر شدن است.
در دنیا تغییر اقلیم اتفاق می‌افتد و اثر آن در گرمای هوا، کاهش بارش‌ها، پایین رفتن سفره‌های آب زیرزمینی و... مشهود است.
تسنیم: گفته میشود که کشورهای شمال دریای خزر بیشترین آسیب را از کاهش تراز آب می‌بینند، این موضوع تا چه اندازه درست است و آیا به این معنی است که تأثیری در کشور ما نخواهد داشت؟
وقتی که آب دریای خزر پایین می‌آید بیشترین تأثیرگذاری آن در کشورهای ساحل شمالی است. عمق آب خزر در این مناطق نسبت به جنوب خزر بسیار پایین‌تر است و حجم عمده آب در سمت جنوب خزر و سواحل ایران است. کاهش تراز آب بخش زیادی از بنادر کشورهای شمال دریا را خشک خواهد کرد و به همین دلیل باید ببینیم که آیا منافع این کشورها در خشک کردن دریای خزر است؟
اینکه برخی می‌گویند چند سال آینده روند تغییر کرده و تراز آب خزر افزایش پیدا می‌کند، موضوعی نیست که بتوان به راحتی اثبات کرد. اگر به عنوان مثال نقش تغییر اقلیم را در مسائل دریای خزر 20 تا 30 درصد در نظر بگیریم، با افزایش دمای جهان تأثیر آن در دریای خزر افزایش پیدا می‌کند و ممکن است به جایی برسد که اثرات ناشی از آن دیگر با بالا آمدن تراز خزر هم ممکن نباشد.
دریای خزر 24درصد کوچک‌تر خواهد شد؟!/ شدیدترین پیامدها متوجه "روسیه"در حوضه محیط زیست باید روی سناریوهای بدبینانه برنامه‌ریزی کنیم و اینکه بگوییم دریای خزر مثلاً پس از 20 سال به شرایط قبلی بازمی‌گردد، منطقی نیست. شرایط فعلی به ما می‌گوید که اوضاع درحال بدتر شدن است و لذا تصمیم‌گیری‌های ما نیز باید در همین جهت باشد.
کاهش تراز آب در کشور ما بیش از هرجایی بر سواحل جنوب شرقی، یعنی در منطقه گلستان تأثیر می‌گذارد. بحران اصلی نیز در استان گلستان خواهد بود. تالابهای ما در استان گلستان در معرض خشکی کامل است و باید فکری به حال تنوع زیستی در جنوب خزر شود. شهر گرگان چند ماه پیش دچار ریزگرد شد که برای استانی در شمال کشور ما واقعاً جای سؤال داشت.
تسنیم: کاهش تراز آب خزر چه اندازه در کاهش تراز آب دریایی خزر تأثیرگذار بوده و آیا پمپاژ آب، انتقال آب، لایروبی و ... می‌توانند خلیج گرگان را نجات دهند؟
تمام تالاب‌ها و رودخانه‌های شمال کشور ما در معرض تهدید کاهش تراز آب خزر هستند و خلیج گرگان نیز بیشترین آسیب را دیده است. پوشش گیاهی و حیات وحش خلیج گرگان و تالاب میانکاله دچار آسیب جدی شده است. مقدار زیادی از خشکی خلیج گرگان به دلیل پایین رفتن آب خزر است و رودخانه‌هایی هم که به خلیج می‌آیند، رودخانه‌های موقت و با حجم آب کم هستند که جوابگوی تبخیر و شیب خلیج که به سمت دریاست، نیستند.
حدود یک سال پیش مبلغ حدود 100 میلیارد تومان برای لایروبی کانال‌های بین خلیج گرگان و دریایی خزر هزینه شد اما این اقدامات تأثیری در احیای خلیج نداشت و اکنون برخی مسولان مدعی هستند که این کار برای توسعه گردشگری در آشوراده بوده است!
هدف از "لایرویی کانال آشوراده" توسعه گردشگری بود نه احیای خلیج گرگان!پیش از اجرای لایروبی بارها هشدار دادیم که شیب خلیج گرگان به سمت دریاست و لذا انتقال آب از دریا یا پمپاژ آب به خلیج گرگان هیچ تأثیری نخواهد داشت اما متولیان اجرای لایروبی گفتند که چون رسوب در کانال ارتباطی دریای خزر با خلیج گرگان جمع شده باید این رسوب پاکسازی شود تا آب جریان پیدا کند.
باید مشخص شود که اکنون پس از یک سال از لایروبی، سرنوشت خلیج گرگان چه شده است و این پول چگونه و چرا برای گردشگری هزینه شده است؟ اصلاً سؤال این است که آینده گردشگری در خلیج گرگان با توجه به کاهش تراز آب دریای خزر چه میشود؟ باید بپذیریم که مشکل اصلاً از خلیج گرگان نیست و باید مشکل را در همین پایین رفتن آب دریای خزر ببینیم.
اکنون نیز بحث انتقال آب از نکارود به خلیج گرگان مطرح است که این طرح هم مردود است. وقتی رودخانه ولگا با دبی 8 هزار مترمکعب در ثانیه نتوانسته سطح دریای خزر را نگه دارد از رود نکا که در مقابل ولگا مانند جوی آبی است چه توقعی است که تراز آب خلیج گرگان را حفظ کند!
لایروبی کانال‌ها وضعیت "خلیج گرگان" را وخیم‌تر می‌کند؟!پایین رفتن سطح آب دریای خزر بسیاری از فعالیت‌های صیادی، آبزی‌پروری در قفس و ... را با مشکل مواجه خواهد کرد و منجر به افزایش جمعیت گونه‌های مهاجمی مانند شانه‌دار، شکوفایی بیشتر جلبک‌ها، به خطر افتادن گردشگری، خشک شدن مصب رودخانه‌ها و تالابهای ساحلی، انقراض فک دریای خزر و ماهیاین خاویاری و ده‌ها گونه ماهی ارزشمند دیگر خواهد شد همچنین بسیاری دیگر از خدمات اکوسیستمی که این دریای ارزشمند دارد را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد.
تسنیم: راهکار مدیریت این پدیده که دریا خزر با آن روبه‌رو شده است، چیست؟
در حوزه بین‌الملل باید کشورهای دیگر را رصد کنیم؛ باید مشخص شود که 4 کشور دیگر حاشیه خزر چه اقداماتی را انجام می‌دهند و از همه مهم‌تر درخصوص رود ولگا از روسیه مطالبه‌گری کنیم. در حوزه پژوهشی باید اطلاعات دقیق داشته باشیم که چه از نظر کمی و چه کیفی چه اتفاقاتی در دریای خزر افتاده است. سازمان حفاظت محیط زیست نیز باید در این منطقه ایستگاه‌های پایشی داشته باشد تا مشخص شود چه اتفاقاتی در حال رخ دادن است.
اعلام آمادگی روسیه برای همکاری درخصوص جلوگیری از "کاهش تراز آب دریای خزر"نکته مهم‌تر که کار سختی را می‌طلبد، این است که ما سیاست‌های مدیریت محیط زیستی خود را با پایین رفتن آب دریای خزر متناسب کنیم. ما نه تنها تاکنون این اقدام را انجام نداده‌ایم، بلکه برخی فعالیت‌های ما با سرعت زیادی در خلاف این جهت در حال حرکت است. در واقع موضوعی که باید در کنار مطالبه‌گری از سایر کشورها داشته باشیم این است که چگونه باید خودمان را با این پدیده سازگار کنیم.
مشکلات دریای خزر تنها محدود به تغییر اقلیم نیست و دخالت انسانی و سوءمدیریت نیز نقش دارد اما باید رفتارهای خود را طوری تغییر دهیم که تغییر اقلیم به عنوان یک اصل تأثیرگذار در نظر گرفته شود و اگر این اتفاق نیفتد، مشکلات ما چند برابر خواهد شد. تغییر اقلیم باید در تمام معادلات در نظر گرفته شود. کشور ما نقش کمی در تغییر اقلیم دارد و کشورهایی مانند چین، آمریکا روسیه، هند و کشورهای اروپایی نقش زیادی دارند اما این کشورها هیچ اراده‌ای برای مدیریت آن ندارند لذا ما چاره‌ای جز سازگاری نداریم و باید تصمیمات ما به نحوی باشد که با این موضوع سازگار شود.
درست است که نمی‌توان خسارات را به صفر رساند اما اگر درست عمل کنیم، می‌توان این چالش‌ها را کم کرد. نگاه جامع‌نگر باید ایجاد شود و وظیفه ایجاد این جامع‌نگری در وهله اول با سازمان حفاظت محیط زیست است. در این میان نقش دانشگاهیان نیز بسیار مهم است. دانشگاه‌ها باید روی این موضوع فکر کنند و خروجی بدهند.
یک از مشکلات ما در هنگام تصمیم‌گیری این است که برای فکر کردن، هزینه نمی‌کنیم. باید جمعی از دانشمندان در حوزه‌های مختلف جامعه‌شناسی، محیط زیست، هواشناسی، آب و... جمع شده و یک مدت فکر کنند که باید چه کاری انجام دهیم حتی شاید لازم باشد بخشی از پروژه‌ها را تعطیل کنیم و فقط فکر کنیم.
بخشی عظیمی از تنوع زیستی و حیات وحش دریای خزر در معرض نابودی قرار گرفته است. ما در این خصوص باید کار کنیم و اینکه فقط اشکال را به گردن کشور دیگری بیندازیم درست نیست.
اگر فکری اساسی برای نجات "دریای خزر" نشود، بنده روزهای تلخ و تاریکی را در حوزه اکولوژی و تنوع زیستی خزر می‌بینم. بعضی افراد که نگاه سطحی دارند معتقدند که دریا هیچ وقت خشک نمی‌شود، جنگل هرگز از بین نمی‌رود و چون باران می‌بارد بحران آب هم معنی ندارد اما واقعیت این است که شرایط بسیار تاریک است. تغییرات بسیار سریع و بسیار فاجعه‌بار اتفاق می‌افتد و باید هرچه زودتر درخصوص آنها فکری شود.
برای حفظ این خدمات ارزشمند که به بقای میلیون‌ها جمعیت انسانی پیرامون این دریا وابسته‌اند چه کرده‌ایم و چه برنامه‌ای داریم؟ متأسفانه آنچه که می‌بینیم نه تنها تلاش برای کاهش این اثرات نیست بلکه تشدید بسیاری از این فعالیت های مخرب و تشدیدکننده بحران است.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: بحران های محیط زیست دریای خزر کاهش تراز آب دریای خزر سطح آب دریای خزر کاهش تراز آب سطح دریای خزر دریای خزر تغییر اقلیم سطح آب دریا تراز آب خزر رودخانه ها پایین رفتن خلیج گرگان تنوع زیستی محیط زیست پایین تر مشخص شود خواهد شد کشور ما
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۴۴۳۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
راهکارهای دانشگاهی برای تحقق «جهش تولید با مشارکت مردم»
خبرگزاری علم و فناوری آنا - حسین عقابی؛ نامگذاری سال ۱۴۰۳ با عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم» از چند جهت قابل ارزیابی است؛ نخست بُعد اقتصادی و دوم بُعد مشارکت مردم، «جهش تولید» قطعاً قابل دستیابی بوده به‌ویژه با وجود ظرفیت‌های بزرگ و قابل دسترس اقتصادی و از همه مهم‌تر حضور و وجود بخش خصوصی می‌تواند علاوه بر تنوع و تحول اقتصادی در سفره‌های مردم هم تحول ایجاد کند؛ اما مهم‌ترین موضوعی که مقام معظم رهبری از آن نام بردند «مشارکت مردم» است؛ البته «مشارکت مردم» در اقتصادی موضوع جدیدی نیست و در سالهای گذشته بارها و بارها به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بر حضور و مشارکت مردم در اقتصاد کشور تأکید شده بود.
باید این موضوع را در نظر داشت که مقام معظم رهبری مردم را مقید به حضور در اقتصاد کشور کرده‌اند و قطعاً حضور مردم و مشارکت آنان در اقتصاد کشور می‌تواند گره کور اقتصاد را باز کند به شرط آنکه مسئولان به مردم اعتماد لازم را داشته باشند. موضوع مهم‌تر و قابل تأمل ورود مراکز آموزش عالی برای تحقق شعار سال است؛ چراکه این مراکز ارتباط مستقیمی با مردم دارند و می‌توانند موجب تسریع مشارکت مردم در تحقق جهش تولید شوند.
یکی از این مراکز آموزش عالی، دانشگاه آزاد اسلامی است؛ این دانشگاه بارها و بارها ثابت کرده که با تلفیق «فرهنگ، علم و فناوری» قادر بوده مشکلات بزرگی را از سر راه کشور بردارد و اجرای طرح‌های مختلف ازجمله «پویش» مصداق این موضوع است.
خبرگزاری آنا با توجه به اهمیت شعار سال ۱۴۰۳ (جهش تولید با مشارکت مردم) و تأکید دکتر طهرانچی بر اینکه «در سال ۱۴۰۳، بستر‌های جدیدی مانند سکوی تولید، تضمین، تأمین و سکوی توزیع و لجستیک و سکو‌هایی در حوزه صنایع خلّاق و عرصه‌های تربیتی را راه‌اندازی خواهیم کرد» سراغ رؤسا، اعضای هیئت علمی و استادان دانشگاه آزاد اسلامی رفته تا درباره ظرفیت‌های دانشگاه آزاد و چالش‌ها و مشکلات پیش روی برای تحقق شعار سال با آنان گفت‌وگویی داشته باشد.
تحقق شعار سال با به‌روزرسانی فناوری و تجهیزات بخش تولید
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان یزد با تأکید بر اینکه همه ارگان‌ها و دستگاه‌ها باید به شعار سال پایبند باشند و برنامه‌ها خود را در راستای این شعار تنظیم و اجرا کنند، اظهار کرد: همواره بخش مهمی از شعار‌های سال که توسط رهبر انقلاب بیان شده اقتصادی و تولیدی بوده شعار سال امسال نیز عصاره کل شعار سالهای گذشته است.
محمدرضا دهقانی‌اشکذری افزود: وجه تمایز شعار سال جاری با سالهای دیگر مردمی‌سازی تولید است مانند دیگر جریان‌های که با مردم خروجی خوبی داشته و کمک کرده که اهداف محقق شود.دانشگاهیان و اندیشمندان باید تلاش کنند فهم درستی از شعار سال داشته باشند تا بتوانند جهش تولید و مشارکت مردمی را تبیین کنند. به دلیل اینکه مشارکت مردم ابعاد گوناگونی دارد که شامل مشارکت مالی، فنی، مهارتی و مشارکت در تک تک ایستگاه‌های زنجیره تولید میشود.
وی تأکید کرد: باید شعار‌های سال را درست فهم کنیم و برداشت علمی و دقیقی داشته باشیم همان‌گونه که رهبر انقلاب فرمودند این شعار محصول بررسی‌های مفصل علمی است؛ بنابراین بر عمق واژه‌ها و ترکیب شعار دقت شود.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان یزد بیان کرد: تأکید شعار امسال بر رفع موانع، فعال کردن ظرفیت‌های مردمی و حضور فعال آنان در راستای جهش تولید است تا مردم باید در همه زنجیره تولید کشور فعال شوند. در همین راستا اگر بخواهیم تولید را مردمی‌سازی کنیم باید همه نهاد‌ها، رسانه‌ها و کسانی که تریبون در دست آنان بوده فرهنگ کار در کشور تقویت کنند در غیرانصورت شعار مردمی‌سازی تولید که عصاره آن در کار است محقق نخواهد شد.
دهقانی‌اشکذری تجهیزات و فناوری بخش مهم و فنی از تولید برشمرد و مطرح کرد: دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان باید وارد عرصه تولید شوند و سعی کنند که فناوری تولید را به روز کنند. یکی از عواملی که تولید کشور به وضع مطلوب نرسیده همین فناوری به روز نشده است، نخبگان و دانشگاهیان که جزیی از مردم محسوب می‌شوند می‌توانند با به‌روزرسانی این فناوری‌ها در راستای تحقق شعار سال کوشا باشند.
وی ادامه داد: یکی از عوامل مهم و کلیدی رونق تولید نیروی کار ماهر، متعد، متخصص، خلاق و کارآمد و اثربخش است و از مهم‌ترین بخش‌هایی بوده که برای شعار سال باید روی آن کار شود. در همین راستا باید برای زنجیره سنی منابع انسانی از اقشار فعال میانگین سنی دانشجویی تا سن میانسالی و کهنسالی تعریف داشته باشیم. آماری که در دنیا اعلام شده این است که یک نفر کار می‌کند و کمتر از دو نفر مصرف‌کننده داریم، اما در کشور ما یک نفرکار می‌کند ۲.۳ مصرف کننده داریم و این نسبت باید به سمت تولید کردن حرکت کند.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان یزد اضافه کرد: این مهم زمانی محقق میشود که فرهنگ ایرانی اسلامی را لحاظ کنیم. نباید در ایران اسلامی مدل فرهنگ کشورهای غربی و شرقی که فقط تکنولوژی و توسعه را مدل قرار می‌دهند قرار بدهیم؛ زیرا در آن مدل‌ها خانواده، نقش و کرامت زن لحاظ نشده؛ بنابراین نیازمند مدل‌سازی هستیم که چگونه بانوی مسلمان ایرانی در کنار اینکه بنیاد خانواده را حفظ می‌کند در کسب و کار خانگی و حتی کسب و کار‌های خارج از خانه با نسبت منطقی نقش خود را در جریان جهش تولید ایفا کند.
مشارکت مردم در جهش تولید با گسترش و حمایت کسب‌وکار‌های خرد
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم با تبیین راه‌های مشارکت مردم در راستای جهش تولید با توجه به شعار سال رهبری معظم اظهار کرد: مهم‌ترین راه مشارکت مردم در جهش و رونق تولید، گسترش کسب و کار‌های کوچک، متوسط و خانگی است با وجود اینکه حجم کوچکی دارند؛ اما وقتی تعداد آنها افزایش یابد، می‌تواند رشد بسیار زیادی در تولید ایجاد کند.
غلامرضا نجفی بیان کرد: همان گونه که در پیام نورزوی رهبری معظم دیدیم، پته‌دوزی کرمان و صنایع دستی اصفهان در قاب تصویر به نمایش گذاشته شد و این خود تبلیغ عملی برای شعار‌هایی است که سال‌ها مقام معظم رهبری درباره استفاده از کالای ایرانی فرمودند و امیدوارم همه مردم امسال به این مهم توجه ویژه داشته باشند.
وی تأکید کرد: دانشگاهیان و استادان باید به فرهنگ سازی استفاده از کالای ایرانی و تولید داخل اهتمام داشته باشند، این مسئله بسیار مهم است که حتی می‌توانیم در موضوعات پایان‌نامه و رساله دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری و طرح‌های تحقیقاتی به آن بپردازیم.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم با اشاره به پیام دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد در سال جدید مطرح کرد: دانشگاه آزاد اسلامی با داشتن بیش از یک میلیون دانشجو، کارمند و استاد یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های علمی کشور است، هیچ وابستگی دولتی ندارد در واقع اگر دقیق نگاه کنیم، یک بدنه علمی اجرایی بسیار بزرگ در دل جامعه و میان مردم در اختیار دارد که می‌تواند شعار سال «مشارکت مردم در رونق تولید» را رقم بزنند.
نجفی گفت: استفاده از ظرفیت دانشگاه آزاد اسلامی نیازمند برنامه‌ریزی، سیاست گذاری و حمایت دارد که با ریل گذاری‌ها مناسب در بخش نرم افزاری، سخت افزاری، شبکه و در بخش‌های مختلف می‌تواند به کار بیاید.
مشارکت مردم در جهش تولید با ارائه تسهیلات مالی به کسب‌وکار‌ها
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان چهارمحال و بختیاری با بیان راهکارهایی به منظور تحقق شعار سال ۱۴۰۳ با عنوان جهش تولید با مشارکت مردم اظهار کرد: ارائه تسهیلات مالی و فنی به کسب‌وکار‌ها و تولیدکنندگان محلی، می‌تواند به افزایش تولید و بهبود کیفیت محصولات منجر شود.
ابراهیم رحیمی افزود: اطلاع‌رسانی به مردم درباره اهمیت افزایش تولید و نقش آن در رشد اقتصادی کشور می‌تواند باعث تحرک و مشارکت بیشتر آنها شود. تشویق مردم به راه‌اندازی کسب‌وکار‌های جدید و افزایش تولید محصولات و خدمات موجب افزایش تولید و اشتغال خواهد شد.
وی عنوان کرد: تشویق مردم به خرید محصولات تولید داخل و حمایت از تولیدات محلی می‌تواند به تقویت صنایع داخلی کمک کند. ایجاد شبکه‌های همکاری بین تولیدکنندگان، بازاریابان و دولت نیز باعث بهبود فرآیند‌های تولید و بازاریابی میشود. با اجرای این راهکار‌ها و افزایش مشارکت مردم در جهش تولید، می‌توان به توسعه اقتصادی کشور کمک کرد و رشد پایدار را تسریع بخشید.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه دانشگاه‌ها و دانشجویان به عنوان بخش مهمی از جامعه، می‌توانند نقش مؤثری در تشویق مردم به مشارکت در جهش تولید ایفا کنند، مطرح کرد: دانشگاه‌ها می‌توانند با ارائه آموزش‌های مرتبط با تولید و کارآفرینی، دانشجویان را برای شرکت در فعالیت‌های تولیدی آماده کرده و با انجام پژوهش‌های پیشرفته در زمینه‌های تولید و نوآوری، به افزایش تولید و بهبود فرآیند‌های تولید کمک کنند.
رحیمی اضافه کرد: دانشگاه‌ها با برقراری ارتباط نزدیک با صنعت و بازار می‌توانند راهکارهای نوینی برای افزایش تولید و بهبود کیفیت محصولات ارائه کرده و با ایجاد فضا‌های کارآفرینی و پشتیبانی از آغاز کارها، دانشجویان و فارغ‌التحصیلان را به راه‌اندازی کسب و کار‌های جدید تشویق کنند. دانشگاه‌ها با ارائه آموزش‌های عملی و مهارت‌های کاربردی می‌توانند دانشجویان را برای ورود به بازار کار آماده کنند تا در تقویت صنایع تولیدی نقش داشته باشند.
انقلاب در بومی‌سازی فناوری با حذف انحصار واردات
معاون فرهنگی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان با بیان اینکه سال گذشته گام‌های مؤثری برای رفع موانع تولید توسط قوای سه‌گانه برداشته شد که بسیار امیدبخش بود، اظهار کرد: رهبر انقلاب در نامگذاری سال جدید با عنوان جهش تولید با مشارکت مردم توصیه هوشمندانه‌ای کردند و به مشارکت دادن مردم در ادامه این مسیر تأکید فرمودند؛ زیرا اقتصاد مردمی در برابر تکانه‌های مختلف مقاوم‌تر بوده و امکان ایجاد فساد در آن کمتر است.
مهدی سلطانی‌فر افزود: این مهم زمانی محقق خواهد شد که دولت و مدیران دولتی به این موضوع اعتقاد داشته باشند و در راستای تحقق آن تلاش کنند. تأکید بر ادامه ارائه مجوز‌های کسب و کار از طریق درگاه ملی اخذ مجوزها، جلوگیری از بنگاه‌داری توسط بانک‌ها و مؤسسات مالی دولتی و نیز پرهیز از هر اقدامی که به بزرگ شدن دولت منجر میشود از جمله این اقدامات خواهد بود.
وی به آنا گفت: یکی از راهکارهای حرکت به سمت تولید، رفع موانع تولید در حوزه فناوری است. حذف انحصار واردات و تکیه بر توانمندی‌های دانشگاهیان برای رفع موانع تولید از طریق شرکت‌های دانش‌بنیان می‌تواند انقلابی در بومی‌سازی فناوری در تولید فراهم کند.
معاون فرهنگی دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان با اشاره به پیام سال نو دکتر طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی عنوان کرد: اکنون مردمی‌ترین دانشگاه کشور دانشگاه آزاد اسلامی است که با تلاش جهادی مدیریت به خوبی در مسیر تحقق شعار سال و نقش آفرینی در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری حرکت می‌کند. تأکید بر ایجاد سکو‌های مختلف به عنوان ایجاد زنجیره کامل از جمله این اقدامات است.
راهکارهای پنج‌گانه مشارکت مردم و تحقق اهداف جهش تولید
عضو هیئت علمی و معاون توسعه و منابع دانشگاه آزاد اسلامی قم با بیان اینکه شعار سال با تدبیر مقام معظم رهبری «جهش تولید با مشارکت مردم» نام گرفته است، راه‌های مشارکت مردم در راستای جهش تولید را برشمرد و اظهار کرد: آموزش و افزایش آگاهی مردم در زمینه‌های تولید و مدیریت مالی، ایجاد بستر‌های مشارکتی برای کارآفرینان و کسب و کارها، تشویق به سرمایه‌گذاری در بخش‌های تولیدی و ارائه تسهیلات مالی، ترویج استفاده از فناوری و نوآوری در فرآیند‌های تولید و ارتقای همکاری بین دولت، صنعت و مردم برای توسعه بخش‌های تولیدی می‌تواند از راه‌های مشارکت مردم در راستای جهش تولید با توجه به شعار سال رهبری باشد.
سیدعباس برهانی در پاسخ به این سوال که آیا دانشگاه‌ها و دانشجویان می‌توانند در تشویق مردم به مشارکت در جهش تولید نقش مهمی داشته باشند به آنا گفت: دانشگاه‌ها و دانشجویان می‌توانند با ارائه برنامه‌ها و دوره‌های آموزشی در زمینه‌های توسعه تولید و کسب‌وکار، ایجاد شرکت‌ها و استارت‌آپ‌های جدید با تمرکز بر فناوری و نوآوری، ارتقای همکاری با صنعت و دولت در زمینه تحقیق و توسعه و ارائه مشاوره‌های فنی و مدیریتی به کسب‌وکار‌ها برای بهبود عملکرد تولیدی در تشویق مردم به مشارکت در جهش تولید نقش مهمی داشته باشند.
وی با بیان اینکه ظرفیت دانشگاهی در راستای بسترسازی و راه‌اندازی سکو‌های تولید، تأمین، توزیع و لجستیک و حوزه‌های صنایع خلاق و تربیتی به شدت وابسته به عرضه و تقاضای بازار است، افزود: می‌توان با ایجاد همکاری‌های مؤثر با صنعت و دولت، ایجاد شرایط مناسب برای ایجاد و توسعه این بستر‌ها را فراهم کرد.
معاون توسعه و منابع دانشگاه آزاد اسلامی قم اضافه کرد: به‌عنوان نمونه با توسعه همکاری‌های مشترک در پروژه‌های تحقیقاتی و توسعه فناوری، ایجاد فرصت‌های شغلی و کسب و کاری در حوزه‌های نوین و ترویج سیاست‌های حمایتی از کارآفرینی و نوآوری می‌تواند این ظرفیت‌ها را تقویت کند. محیط دانشگاهی بستر حیاتی برای تحقق اهداف مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است در این محیط، دانشجویان، استادان و کارکنان دانشگاه با همکاری و تعامل مستمر می‌توانند به توسعه جامعه و اقتصاد کشور کمک کنند.
به گزارش آنا، به‌کارگیری «فرهنگ، علم و فناوری» در کنار مؤلفه‌های «دانشگاه، جامعه و صنعت» قطعاً می‌تواند به تحقق شعار سال کمک کند و از سویی تلفیق علم، تجربه و تولید فکر که در تخصص دانشگاه آزاد اسلامی است از دیگر مؤلفه‌های لازم برای تحقق شعار سال ۱۴۰۳ خواهد بود.
انتهای پیام/
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان